'Vernieuwend': dat is het oordeel van Provincie Limburg over het Hasseltse project om zijn zgn. Vierde Pijlers te laten werken rond klimaatadaptatie in het Zuiden. De provincie kent dan ook 10.000 euro steun toe - bovenop de middelen die Stad Hasselt hier al voor uittrekt - om het project te laten slagen. Hasselts schepen van Ontwikkelingssamenwerking Joost Venken is in zijn nopjes. "De klimaatverandering is erg bedreigend voor het Zuiden. Ze zal vooral de ontwikkelingslanden treffen. Door extra in te zetten op concrete, kleinschalige adaptatieprojecten daar, kan Hasselt er toe bijdragen dat de gevolgen van die klimaatverandering ter plekke minder voelbaar zullen zijn."

AANPASSEN

'Klimaatadaptatie' komt er - al te kort door de bocht - op neer dat de gevolgen van die klimaatverandering nu reeds onomkeerbaar zijn en dat mensen er zich dus best zo goed mogelijk aan aanpassen. Adaptatie staat 'mitigatie' - via reductie van de CO2-uitstoot de klimaatverandering zo klein mogelijk trachten te houden - overigens niet in de weg.

SLUIPENDE WIJZIGINGEN IN NEERSLAG EN TEMPERATUUR

De klimaatverandering zal vooral de ontwikkelingslanden treffen. De gevolgen zijn velerlei: stormen, overstromingen, stijging zeeniveau, ... Het zijn de meest spectaculaire uitingen van de verandering van het klimaat. "Maar toch zullen zij niet de meeste schade toebrengen", weet Venken. "Het zijn vooral de sluipende wijzigingen in neerslag en temperatuur die dat zullen doen. Zij zullen leiden tot een verminderde toegang tot drinkwater, een verminderde productie in de landbouw en de uitbreiding van het verspreidingsgebied van (tropische) ziektes. Mensen uit het Zuiden zijn voor hun overleven veel meer afhankelijk van hun onmiddellijke leefomgeving dan wij hier. Ze zijn dan ook veel kwetsbaarder voor de veranderingen die zich hierin voltrekken en zijn bijgevolg het eerste slachtoffer van de klimaatverandering."

KLIMAATBESTENDIGE PROJECTEN VIERDE PIJLERS

De Hasseltse schepen van Ontwikkelingssamenwerking is van plan nu ook de projecten van de lokale 'Vierde Pijlers' klimaatbestendig te maken. Die laatsten zijn veelal kleine Hasseltse vzw's of zelfs feitelijke verenigingen die zich toeleggen op kleinschalige, zeer concrete ontwikkelingsprojecten in het Zuiden. De andere drie 'pijlers' zijn respectievelijk overheden, internationale instellingen en NGO's. "Er wordt gewerkt aan een nieuw subsidiereglement. Klimaatbestendigheid van projecten zal daarin zeker worden opgenomen", zegt Venken.

ABSOLUUT NIEUW

Het thema is voor Limburg absoluut nieuw in de werking van de Vierde Pijlers, iets wat ook Provincie Limburg erkent. Daarom kent ze vanuit het provinciaal reglement betreffende de subsidiëring van kleine duurzame projecten een subsidie toe.

KLEINE ACTIES MAKEN HET VERSCHIL

Klimaatadaptie is traditioneel geen aandachtspunt in de werking van de Vierde Pijlers, maar mogelijkheden zijn er niettemin te over. Vaak maken kleine acties het verschil. "Er is veel mogelijk," zegt Venken.  "Denk maar aan het gebruik van een meer duurzame soort bemesting, een wijziging van teelt in functie van de klimaatverandering, het opvangen van regenwater in plaats van het boren van dure putten, het planten van hittebestendige plantensoorten en het tegengaan van erosie door het aanplanten van bossen of het investeren in waterbesparende irrigatietechnieken."

SYMPOSIUM

Reeds enige tijd is een expert ter zake bezig met het intensief begeleiden van een aantal Hasseltse Vierde Pijlers inzake klimaatadaptatie. Zij zullen pionieren en de rest zal op basis van hun ervaringen - goed of minder goed ? daarop verder bouwen. Het is voorts de bedoeling om in 2017 een symposium te organiseren in de Limburgse hoofdstad om ook andere gemeenten en betrokkenen warm te maken voor dit initiatief. "Net omdat de betrokkenheid van de Vierde Pijlers bij hun projecten erg groot is, ben ik er van overtuigd dat de slaagkansen voor deze specifieke werking erg hoog zijn. Niemand beter dan de mensen zelf - in het Zuiden en hier - kennen de noden immers zo goed en zijn zo goed op de hoogte van wat mogelijk is en wat niet", besluit Venken. "Indirect zal dit project ook een sensibiliserende actor zijn voor het omgaan met klimaatverandering hier. Mensen die betrokken zijn bij een Vierde Pijler, zetten zich vaak ook nog in voor andere lokale verenigingen en organisaties - buurtwerking, socio-cultureel werk, natuurbeweging, - en zo krijg je een domino-effect."