Natuur om van te duizelen

27 Juni 2016

Natuur om van te duizelen

*** DEZE SPEECH WERD GEHOUDEN NAAR AANLEIDING VAN DE 40STE VERJAARDAG VAN DOMEIN KIEWIT ***

Beste burgemeester, beste aanwezigen, beste vrienden van Domein Kiewit, Speeches zijn voor sommigen zo'n beetje wat velen vroeger voelden bij het sinterklaasfeest: eerst moest je die gekke man nog gaan bedanken vooraleer je je pakjes mocht openmaken. Het houdt maar op en we willen toch allemaal wel aan het feesten slaan. Ik zal het dan ook kort houden.

40 JAAR GELEDEN

We schrijven vandaag geschiedenis. Maand op maand 40 jaar geleden sloot de droogste lente van de vorige eeuw af. Om rimpelloos over te gaan in een van de heetste zomers die we ooit hebben gekend. Zo heet hoeft het wat mij betreft niet te worden, maar droger ... The times they are a changing ?

Er is natuurlijk meer: dag op dag 40 jaar geleden stonden hier ook vertegenwoordigers van het Hasseltse college van Burgemeester en Schepenen. Om 'de kinderboerderij' te openen. Of er een lint is doorgeknipt, weet ik niet, maar burgemeester Meyers kreeg alleszins wortels in zijn handen gestopt om er een van de geiten mee te voederen.

De geiten zijn er nog steeds, maar 'de kinderboerderij' is er eigenlijk niet meer. De dieren maken inmiddels deel uit van een heus Natuureducatief Centrum. Het intens beleven van de natuur heeft hier de bovenhand genomen op het aaien en voederen van neerhofdieren allerhande.

ZELDZAME SOORTEN

Een gedreven team van professionelen en vrijwilligers heeft Domein Kiewit de afgelopen 40 jaar stapje voor stapje omgeturnd tot -  mag ik het zeggen? - Hasselts mooiste stukje natuur. Bijna 120 hectaren groot, herbergt het een schat van fauna en flora.

Natuurlijk kennen de meesten onder jullie het domein nog beter dan ikzelf, maar staat u mij toe u toch even omver te blazen met cijfers die ook mij nog steeds doen duizelen. Ze bewijzen dat natuurbeheer wérkt. Domein Kiewit herbergt vandaag immers

- 284 soorten flora

- 20 zoogdiersoorten, waarvan 6 vleermuissoorten

- meer dan 100 vogelsoorten en ook tweemaal per jaar druk bezoek van trekvogels waaronder 5 steltlopers

- 7 amfibie- en reptielsoorten waaronder zelden voorkomende soorten zoals de vinpootsalamander en de levendbarende hagedis

- 94 soorten dag- en nachtvlinders, 26 soorten libellen, 33 soorten paddenstoelen

In iedere categorie telt Kiewit uiterst zeldzame soorten die vaak en terecht op Europese bescherming kunnen rekenen. Dat begint al te tellen, niet?

25.000 KINDEREN

Al die natuurpracht wordt ook erg gesmaakt door de scholen. Dag in dag uit doen ze ? op het ritme van de seizoenen ? een greep uit het aanbod aan activiteiten dat hier voor hen is uitgewerkt. De boerderijklassen van toen zijn vervangen door een leerrijk, maar niettemin speels programma dat kleuters, leerlingen uit de lagere school en zelfs jonge scholieren weet te boeien. Tientallen activiteiten gaande van bakactiviteiten over hamster-, kabouter- of zintuigenwandelingen tot 'slapend de winter door'. Die laatste natuurlijk hand-in-hand met de 'word wakkertocht'. Want er wordt gewerkt hier! En hoe! Jaarlijks ontvangen en begeleiden de educatieve medewerkers van Domein Kiewit 15.000 kinderen. En worden er nog eens een kleine 10.000 kinderen door hun eigen leerkrachten begeleid. Opnieuw cijfers om van te duizelen.

TOEGANKELIJK NATUUREDUCATIEF CENTRUM

Maar een bezoek aan dit domein is niet alleen in schools verband de moeite waard. Duizenden mensen weten ieder jaar de weg te vinden naar Kiewit. Om er te wandelen, te joggen, te genieten. Waar anders dan op dit domein vind je een Plezant Potenpad, kan je deelnemen aan een vleermuizenwandeling of een opleiding tot compostmeester volgen? Ieder jaar opnieuw worden er tal van cursussen en activiteiten op het getouw gezet. De kinderboerderij van weleer is uitgegroeid tot een uiterst succesvol, druk bezocht én kwaliteitsvol Natuureducatief Centrum die naam meer dan waard!

De aantrekkingspool bij uitstek is de combinatie van authentieke natuur en toegankelijkheid. Hasselts groene long is immers geen reservaat dat alleen door geleerde professoren mag worden bezocht. U en ik hebben vrij toegang tot al dit moois en tot nog toe maken we daar ook op een verantwoorde manier gebruik van.

NATUURBEHEER

Natuur moet worden beheerd en dat gebeurt ook hier. Getracht wordt om de lokale, oorspronkelijke natuur alle kansen te geven. Zo loopt er momenteel een experiment om de Amerikaanse eik terug te dringen zodat inheemse soorten meer kansen krijgen. De biodiversiteit vaart daar wel bij. Vanuit dat laatste oogpunt wordt er trouwens gewerkt aan het verbinden van het domein met de natuurgebieden De Maten en De Wijers.

GEGEERD GROEN

Voor wie er nog aan twijfelde: Domein Kiewit is 'gegeerd groen'. Dat laatste is meteen ook de titel van een publicatie die verschijnt naar aanleiding van deze veertigste verjaardag. Het werk is geschreven door Sonja Brocatus en Ward Segers en doet het verhaal van Domein Kiewit vanaf zowat de 18de eeuw. De geschiedenis van het domein werd grondig onderzocht aan de hand van talloze schriftelijke en nog meer mondelinge bronnen. Velen onder u hier aanwezig hebben trouwens meegeholpen aan de totstandkoming ervan, waarvoor grote dank. En het resultaat mag er wezen: een boeiend verhaal van vetes tussen Hasselt en Zonhoven, kleurrijke figuren als levensgenieter Emile Vroonen die niets liever deed dan vanop 'de Monsterberg' met een champagneglas in de hand naar zijn Domein Kiewit kijken, spannende oorlogsverhalen gaande van dramatische gebeurtenissen zoals die het monument aan de dreef ons vertelt tot het helpen van neergeschoten vliegeniers met ware Allo Allo allures: U hoort het: domein Kiewit heeft wel degelijk een geschiedenis met een grote G. Een verhaal dat u vandaag kan ontdekken.

DE TOEKOMST

Rest mij nog het even te hebben over de toekomst van het domein. Tot opluchting van velen zal er weinig worden veranderd. En als dat al gebeurt, dan is dat ten goede. Zo wordt de scholenwerking geïntensifieerd, komt er een domeinspel naar aanleiding van het boek en - maar dat is verre toekomstmuziek - zal de tuin tussen het herenhuis en het koetshuis deskundig worden heraangelegd.

GEËERD GROEN

Ik eindig niet zonder een woord van dank aan al diegenen die Domein Kiewit door de jaren heen mee hebben gemaakt tot wat het nu is. Sta me toe geen namen te noemen, vooral om er geen te vergeten.

Ik besluit met een boutade: vandaag 26 juni 2016 is Domein Kiewit niet alleen gegeerd groen, maar ook geëerd groen. Een prettige namiddag gewenst.

Joost Venken - Schepen voor Domein Kiewit - zondag 26 juni 2016