Hasselts energiebeleid gaat ondergronds

12 December 2016

Hasselts energiebeleid gaat ondergronds

Voor hetzelfde geld je huis verwarmen en toch geen CO2 uitstoten: dat kan met een ondergronds warmtenet. In de feiten komt het er op neer dat je de afzonderlijke woningen van een volledige wijk verwarmt met één warmtecentrale. Die levert, afnemer per afnemer, warmte en warm water aan de bewoners. Het Hasselts energiebeleid gaat ondergronds en heeft het vaste voornemen om nog voor het einde van deze legislatuur anderhalf miljoen te investeren in zo'n klimaatvriendelijk net! Een primeur voor Limburg. Het geld wordt terugverdiend binnen een periode van 16 tot 18 jaar.

WAT IS EEN WARMTENET?

In je wijk staat een warmtecentrale die je kunt vergelijken met een grote cv-ketel. Hierin warmen we water op tot de gewenste temperatuur. Via ondergrondse leidingen verdelen we dit warme water over de gebouwen in de wijk. In alle woningen staat een afleverset, die de klassieke verwarmingsketel vervangt. Via die afleverset stroomt het warme water in de radiatoren of vloerverwarming en verwarmt zo de kamers. Met een kamerthermostaat stel je zelf de gewenste temperatuur in. Het afgekoelde water stroomt terug naar de warmtecentrale, waar we het weer opwarmen.

PERSPECTIEF EINDGEBRUIKER

Wat zijn de voordelen voor de eindgebruiker?

Comfortabel

Warm water voor de radiatoren en vloerverwarming is altijd meteen beschikbaar. Het water in je keuken en badkamer heeft altijd de juiste temperatuur. Kortom: meer comfort!

Zorgeloosheid

Geen eigen ketel en schouw die onderhoud nodig hebben.

Ruimtebesparend

De afleverset in jouw meterkast of berging is kleiner dan een verwarmingsketel. Ook een afvoerkanaal voor rookgas is niet nodig. Je bespaart dus ruimte.

Duurzaam

Met dit systeem worden zelfs bij klassieke brandstoffen minder broeikasgassen uitgestoten dan via individuele aardgasgestookte cv-ketels. Dat is beter voor het milieu, nu en later. Met duurzame warmtebronnen kan je je verwarming volledig klimaatneutraal maken!

WAT BETEKENT HET CONCREET VOOR JE WONING?

Je verwarmingssysteem bestaat uit de afleverset met warmtemeter en de binneninstallatie, zeg maar de radiatoren of vloerverwarming en alles wat daarbij hoort. Via de afleverset stroomt er warm water naar de binneninstallatie. De warmtemeter meet je verbruik.

De afleverset

Vanuit het warmtenet komt het warme water je woning binnen in de afleverset. De afleverset ziet eruit als een grijze of zwarte 'doos' met vier afsluiters en zes leidingen. Ze heeft drie functies:

1. Verwarming voor de woning

De afleverset zorgt dat er warm water naar je binneninstallatie gaat. Het water uit het warmtenet stroomt via de aanvoerleiding naar je radiatoren of vloerverwarming. Het afgekoelde water gaat via de retourleiding terug naar het warmtenet.

2. Warm water leveren

In de afleverset zit meestal ook een warmtewisselaar. Die verwarmt koud drinkwater voor in je keuken en je badkamer.

3. Warmteverbruik registreren

De warmtemeter in je afleverset registreert het warmteverbruik in kilowattuur (kWh). De meter meet het verschil in temperatuur van het inkomende en uitgaande water en het aantal liters.

De binneninstallatie

De binneninstallatie is het geheel van radiatoren, vloerverwarming, leidingen, kranen en thermostaten in je woning.

WAT IS DE KOSTPRIJS VOOR DE EINDGEBRUIKER?

In Nieuw Zuid (Antwerpen) hanteert men het NMDA-principe: 'Niet Meer Dan Anders'. Daarmee ben je als gebruiker beschermd tegen hogere prijzen dan bij verwarming op basis van aardgas. De maximumprijs die je als warmteklant betaalt, is gemiddeld niet hoger dan de prijs die je zou betalen als wanneer je verwarmt met een moderne, cv-installatie op aardgas.

In Hasselt is het nog veel te vroeg om concrete simulaties voor de eindgebruikers te maken. Bepalende factoren zijn:

- Grootte van het schaalvoordeel

- Densiteit van woningen eindgebruikers

- Beschikbaarheid en kostprijs energiebron

PERSPECTIEF STAD

Wat zijn de voordelen?

Je elektriciteitsverbruik klimaatneutraal maken kan via windenergie, zonne-energie en andere duurzame energiebronnen: groene stroom dus. Je verwarming klimaatneutraal maken, is veel moeilijker want er zijn niet zoveel energiebronnen die je groene warmte kunnen bezorgen. Deze vergen doorgaans ook een collectieve aanpak. Het Hasselts Energiebedrijf kan voor die collectieve aanpak zorgen en zo een stevig steentje bijdragen aan meer groene CO2-uitstootloze warmte in Hasselt. Een centraal opgesteld warmtevermogen heeft hoe dan ook 20% minder vermogen nodig dan individueel opgestelde vermogens.

Welke criteria bepalen welke locatie(s) in aanmerking komen?

Vanuit ecologisch standpunt speelt de energiebron een grote rol. Bij voorkeur kiest het HEB voor de recuperatie van warmte (industrieel proces) of het gebruik van bestaande maar onbenutte warmte (grondwater, rioolwater). Maar ook biomassa kan een hernieuwbare bron zijn.

Vanuit financieel standpunt bepalen vooral de grootte van het schaalvoordeel in combinatie met de densiteit van de woningen de rendabiliteit. Vanzelfsprekend zijn nieuwe projecten veel haalbaarder dan onder en in bestaande woningen een warmtenet aan te leggen.

Met andere woorden: nieuwe grote woonprojecten met een hoge densiteit en een nabije onbenutte bron van warmte zijn de criteria.

CONCRETE AANPAK EN PLANNEN HASSELTS ENERGIEBEDRIJF

Welke locaties zijn onderzocht of in onderzoek?

1) Veldstraat: gronden van de stad in woonzone > te beperkt schaalvoordeel

2) Oude brandweerkazerne > schaalvoordeel en densiteit komen in aanmerking, warmtebron aanwezig > ideale situatie

3) nieuwe ontwikkelingen in door stedelijke afbakening van Vlaanderen vrijgegeven woonuitbreidingszones > worden gescreend en indien potentieel aanwezig is, wordt de ontwikkelaar aangesproken > alvast één project gedetecteerd als potentieel zinvol

Rol Hasselts Energiebedrijf?

Het HEB zal de rol op zich nemen van producent van warmte en deze via een tussenschakel aan de eindgebruikers leveren en verkopen. Dit betekent concreet dat we investeren in de aanleg van de infrastructuur en die investering terugverdienen door de verkoop van de geproduceerde warmte. We mikken met het HEB steeds op terugverdientijden onder de twintig jaar. Simulaties op basis van concrete potentiële cases door Infrax voor het HEB wijzen op een terugverdientijd voor een warmtenet van 16 tot 18 jaar.

Plannen HEB?

We willen twee warmtenetten realiseren:

2017-2018: een nieuwe ontwikkeling uit de vrijgegeven woonzones in de stedelijke afbakening met waarschijnlijk geothermie als energiebron

2019-2020: oude brandweerkazerne (midden foto) met als energiebron de warmte van het opgepompte grondwater dat als drinkwater onder de site getransporteerd wordt. De Watergroep centraliseert langs de site het in Hasselt opgepompte grondwater dat een hoge temperatuur heeft (15-17°). Via warmtewisselaars onttrekken we die warmte: het is dus eigenlijk een gigantische warmtepomp.

Voor het eerste hebben we in totaal 1.537.000 euro in onze begrotingen voor 2017 en 2018 voorzien.

Het tweede valt buiten de budgetten voor deze legislatuur en is nog niet concreet becijferd en gebudgetteerd.