"Nieuwbouw op het bedrijventerrein 'Klein Dorlick' moet gebeuren met groendaken. Een groendak is een dak bedekt met vegetatie en een aantal onderliggende lagen die zorgen voor de groei van die vegetatie en voor de opslag van regenwater. De maatregel komt het klimaat ten goede, vangt de gevolgen van plotse en hevige regenval op en vermindert het stedelijk hitte-eilandeffect in Hasselt. Bovendien capteren groendaken fijn stof en CO2, en hebben ze een positieve invloed op de biodiversiteit in stedelijke gebieden." Dat zegt Hasselts schepen voor Leefmilieu en Duurzaamheid Joost Venken.

HITTEGOLF

Vorige week bereikte Hasselt  - met een vijfde opeenvolgende dag van meer dan 25 graden, waarvan drie meer dan 30 graden - officieel de allereerste hittegolf van 2017. "In een veranderend klimaat komen hittegolven vaker, langduriger en intenser voor. Bovendien werd het de afgelopen dagen nog maar eens duidelijk dat tijdens hittegolven de blootstelling aan diverse schadelijke stoffen, zoals troposferisch ozon en fijn stof, verhoogt", legt Venken uit.

STEDELIJK HITTE-EILANDEFFECT

In steden loopt de temperatuur doorgaans hoger op dan in de omringende landelijke gebieden. Daardoor worden stedelingen tijdens hittegolven meer blootgesteld aan hittestress. Dit fenomeen staat beter bekend als het 'stedelijk hitte-eilandeffect'. Het is te verklaren doordat steden gekenmerkt worden door (1) materialen als beton en asfalt die overdag sterk opwarmen en die warmte 's avonds en 's nachts terug afgeven aan de omgeving; (2) een verlaagde aanwezigheid van vegetatie waardoor er weinig water kan verdampen; (3) een stedelijke geometrie waarbij het uitzenden van warmte belemmerd wordt door gebouwen die het zicht naar de hemel vanaf de grond blokkeren; (4) menselijke activiteiten die warmte genereren zoals het verkeer, de industrie en het gebruik van airconditioning.

HASSELT CENTRUM: TOT +6°C

Voor Hasselt besluit een studie uitgevoerd door het VITO in 2016 dat de temperatuur in het centrum van Hasselt tijdens zomerse dagen tot 6°C hoger kan oplopen dan de temperatuur op het platteland rondom het stadscentrum. Als gevolg hiervan kan de hittestress voor bewoners van het centrum van Hasselt dubbel zo hoog zijn ten opzichte van de hittestress voor bewoners van de gebieden buiten het stadscentrum.

MITIGATIE EN ADAPTATIE

Daarom heeft Stad Hasselt in 2014 als eerste Vlaamse stad Mayors Adapt ondertekend, een internationale engagementsverklaring waarin lokale besturen kiezen om op twee manieren het hoofd te bieden aan de gevolgen van de klimaatverandering. Enerzijds koos Stad Hasselt met de ondertekening van Mayors Adapt ervoor om de uitstoot van broeikasgassen te reduceren zodat de gevolgen van de klimaatverandering verminderen ('klimaatmitigatie'). Anderzijds koos Stad Hasselt ervoor om zich aan te passen aan de veranderende omstandigheden, waar de hittegolf van de afgelopen dagen een voorbeeld van is ('klimaatadaptatie'). Ruimtelijke maatregelen die de openbare ruimte en de gebouwen in Hasselt verkoelen, spelen een belangrijke rol in de strijd tegen het stedelijke hitte-eiland effect, en verhogen de adaptatiecapaciteit van een stad. Iedere ingreep in het stedelijk weefsel is ingrijpen in het stadsklimaat.

GROENE DAKEN BRENGEN GOEDE ZAKEN

Het verkoelen van de publieke ruimte en de gebouwen door groendaken is een interessante structurele maatregel omdat er op verschillende vlakken positieve effecten zijn op de omgeving. Groendaken beperken het overstromingsrisico in stedelijke gebieden doordat regenwater vertraagd of niet (verdamping) afgevoerd wordt. Bovendien capteren groendaken fijn stof en CO2, en hebben ze een positieve invloed op de biodiversiteit in stedelijke gebieden.

KLEIN DORLICK

Stad Hasselt heeft daarom beslist om groendaken te verplichten in de stedenbouwkundige voorschriften van het Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP) 'Klein Dorlick'. Klein Dorlick is het gebied dat ontsloten wordt door de Gouverneur Roppesingel, de Maastrichtersteenweg en de Diepenbekerweg. Het gebied wordt eind 2017 ontwikkeld als een bedrijventerrein in het zuidelijk gedeelte, als woongebied in het noordelijk gedeelte en met een groene overgangszone tussen het bedrijventerrein en de woningen langs de Maastrichtersteenweg. De daken van de gebouwen op het bedrijventerrein moeten worden uitgewerkt als groendak, met ruimte voor installaties voor dagverlichting en hernieuwbare energievoorzieningen.

RUST EN VERKOELING

De keuze voor groendaken om bij te dragen aan het groenblauwe netwerk in bebouwde ruimte zorgt ervoor dat iedereen kan genieten van rust en verkoeling en houdt steden leefbaar in een veranderend klimaat. Dat wordt bevestigd door het witboek Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (BRV) dat eind 2016 goedgekeurd werd door de Vlaamse regering.